"Przerwany bieg po żelaznej drodze". Monografia prof. Romana Dziergwy

Roman Dziergwa, Przerwany bieg po żelaznej drodze. Kolej Powiatowa Ostrzeszów – Namysłaki, jej czasy i ludzie w aspekcie historycznym i kulturowym, ANC Ostrzeszów/Namysłaki/Poznań 2020, ISBN 978-83-952147-6-9; s. 276.

Licząca 110 lat Kolej Powiatowa Ostrzeszów – Namysłaki (1910) to nie tylko ponadczasowy symbol południowo-wielkopolskiego pejzażu – swoista legenda i mit w pamięci kulturowej żyjących jeszcze i pamiętających dawniejsze czasy mieszkańców, lecz także wspaniały wycinek zachodnioeuropejskiej kultury technicznej z początku XX wieku oraz nade wszystko – bezcenne świadectwo "wielkich dni" kolei żelaznych na terenie południowej Wielkopolski. Kolej pełniła i w wysoko cywilizowanych krajach świata nadal pełni rolę podstawowego czynnika integracji międzyludzkiej (w tym turystyki) i aktywizacji gospodarczej często bezpośrednio stymulując złożone procesy cywilizacyjne.

Należy dobitnie stwierdzić, że właśnie twórcze rozwinięcie tych założeń stało się nadrzędnym celem zapoczątkowanej po roku 2000 inicjatywy rewitalizacji kolei, która po fali początkowego entuzjazmu zamiast spokojnej i wyważonej realizacji obliczoną na stopniowe przywracanie celów kulturotwórczych i turystycznych napotkała na mur generalnie defetystycznych kontraproduktywnych antydziałań i utrudnień. Napisana dzięki przeprowadzonym długotrwałym i żmudnym badaniom historycznym i terenowym monografia prof. zw. dra hab. Romana Dziergwy stanowi pierwszą próbę kompleksowego spojrzenia na całość kulturotwórczej funkcji i roli kolei poprzez pryzmat historyczny i kulturowy w szerokim przedziale czasowym na południowych rubieżach Wielkopolski.